Diş sıkma veya diş gıcırdatma özellikle gece uykuda gözlenen bir parafonksiyondur. Gün içerisinde yaşanan strese bağlı olarak olarak gece uykuda istemsiz dişlerin sıkıca kapatılması veya gıcırdatılmasıdır. Bu parafonksiyon sırasında gün içinde yemek yerken uygulanan çiğneme kuvvetlerinin çok üstünde bir basımla dişler sıkılır veya gıcırdatılır. Bu da dişlere istemediğimiz kadar fazla bir yükün kontrolsüz şekilde gelmesine neden olur. Bu kuvvetler doğrultusunda diş eti çekilmesi, dişlerde çatlak ve kırıkların oluşması ve eklem şikayetleri oluşmaya başlar.
Diş sıkma veya gıcırdatma nasıl önlenir? Diş sıkmanın tedavisi nedir? Diş gıcırdatmanın tedavisi nedir?
Diş sıkmayı veya gıcırdatmayı önlemek için bu parafonksiyonu yani alışkanlığı kırmak gerekir. Kişinin kendi çabasıyla önüne geçebileceği bir problem değildir. Profesyonel olarak bir diş hekiminden destek alması gerekmektedir. Çok ileri olmayan vakalarda gece plağı tedavisiyle bu parafonksiyon önlenmeye çalışılır. Ağızdan alınan bir ölçü sonrası kişiye özel hazırlanan 3 mm kalınlığındaki şeffaf plak ile gece plağı hazırlanır ve hastanın gece yatarken bu plağı düzenli kullanması gerekir. Bu plak sayesinde hem parafonkisyon/alışkanlık önlenir hem de diş ve eklem üzerine gelen aşırı kuvvetlerin zarar vermesinin önüne geçilir. Eğer eklemdeki harabiyet daha fazlaysa o zaman splint adı verilen ve gece plağına göre daha kalın bir yapıya sahip aparey kullanılır. Her ikisinde de asıl amaç diş sıkma alışkanlığının önüne geçmek, diş ve çene eklemine gelebilecek zararı önlemektir.
Diş sıkma/ diş gıcırdatmanın sebebi nedir?
Gün içerisinde stresli bir iş/günlük yaşantıya sahip olmak diş sıkma/gıcırdatmanın esas sebebidir. Bu nedenle gece plağı veya splint ile tedaviye ek olarak kas gevşeticilerin yanı sıra farklı medikasyonlardan da bazı durumlarda yararlanmak gerekebilir.
Çene eklemi şikayetlerinin belirtileri nelerdir?
- Çene hareket ettirildiğinde eklemden çıtırtı/klik sesi gelmesi
- Ağzı açarken çıtırtı sesinin gelmesi
- Esnerken ağzın kilitlenmesi, kapanmada zorluk
- Sabahları uyandığınızda ağzın zor açılması, çenelerde yorgunluk hissi
- Yemek yerken çeneden ses gelmesi
- Kulak önü bölgeden yemek yerken, ağız açılırken ağrı olması
- Boyun ve sırt ağrıları, sık sık tutulma şikayetleri
- Ağız çok açıldığında çenenin yerinden çıkması
Gece plağını ne kadar süre kullanmam gerekir?
Gece plağını kullanma süresi vakanın şiddetine ve ne kadar ileri durumda olduğuna göre değişmekle birlikte en az 3-6 ay arasında kullanılmalıdır. Bu süre boyunca aylık doktor kontrolleriyle gece plağı / splint üzerinde çene kapanışınızın kontrolleri yapılmaktadır.
